SGK’DAN ERKEN EMEKLİLİK AÇIKLAMASI
SGK Başmüfettişi İsa Karakaş, bugün Türkiye Gazetesinde “Gurbetçiler! Ucuz borçlanma ve erken emeklilik fırsatı kaçmadan acele edin” başlıklı bir yazı kaleme aldı.
İsa Karakaş, yazısında şunları belirtti:
“Geçen hafta hükûmet tarafından “Gelir Vergisi Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun” adı altında yeni bir “Torba Kanun”un TBMM’ye sevk edildiğini ve bu Torba Kanun’la yurt dışı borçlanma maliyetlerinin çok fazla artacağı ve erken emeklilik sağlayan SSK emekliliğinin kaldırılacağı hususlarını kamuoyu yine ilk defa bizim yazımızla duymuştu.
Bunun üzerine başta Almanya, Fransa, Hollanda ve diğer birçok yabancı ülkede bulunan çok sayıda gurbetçimiz panik için sayısız suallerini bizlere yönelttiler. Biz de bu sorulara cevap mahiyetinde bu yazıyı kaleme aldık.
Gurbetçilerle ilgili yasa çıkacak mı?
Çok sayıda gurbetçi bahsekonu Torba Kanun’da yer alan düzenlemelere hâlen inanmamaktadır. Bu düzenlemeler çıkacak mı diye sormaktadır.
“Gelir Vergisi Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun” adı altında TBMM’de görüşülmekte olan Torba Kanun bizzat iktidar partisi tarafından verildiğinden ayrıca bu düzenlemeye gerekçe olarak da mevcut yurt dışı borçlanmasının zaten iyi gitmeyen SGK aktüeryal dengesini olumsuz etkilediği düşünülmekte olduğundan TBMM aritmetiği de göz önünde bulundurulduğunda yapılacak oylamada rahatlıkla yasalaşacaktır.
“Torba Yasa”dan önce yapılacak borlanmanın avantajı ne kadar olacak?
Türk vatandaşları ile doğumla Türk vatandaşı olup da çıkma izni almak suretiyle Türk vatandaşlığını kaybedenler, Türk vatandaşı olarak yurt dışında geçen ve belgelendirilen sürelerini borçlanarak emekli olmaktadır. Mevcut uygulamada gurbetçiler, yurt dışı borçlanması için SGK tarafından belirlenen prime esas günlük kazanç alt ve üst sınırları arasında olmak üzere, kendilerince belirlenecek günlük kazancın %32’si oranında prim ödemektedir.
Bu prim oranları bahse konu Torba Kanun’un mevcut hâliyle yürürlüğe girmesi ile birlikte %32’den %45’e yükseltilmektedir. Bu durumda prim oranlarında %13 puanlık bir artış öngörülmektedir. Bu prim oranı ise SGK’nın tüm sigortalıları için uygulanmakta olan prim oranları içinde rekor prim artışı anlamına gelmektedir.
Buna göre Torba Kanun’un yürürlüğe girmesi ile birlikte en az ödenmesi gerek bir yıllık prim tutarı 9.824,5 TL’den 13.815 TL’ye yükselmektedir. En yüksek matrahtan prim ödeyerek yüksek emeklilik maaşı ödemek isteyenler ise bir yıllık 73.681,2 TL yerine 103.615 TL prim ödemek zorunda kalacaktır.
Bu bağlamda Torba Kanun’dan önce yurt dışı borçlanma yapan bir kişi, yaklaşık %40 oranında daha ucuza bir maliyete katlanacaktır. Yıl sonunda asgari ücrette enflasyona bağlı olarak yapılacak artış da göz önünde bulundurulduğunda yaklaşık %50’ye varan bir avantaj söz konusu olacaktır.
SSK’dan emeklilik kaldırılacak mı?
Mevcut düzenlemede yurt dışı hizmet borçlanmasına ait sürelerin hangi sigortalılık hâline göre geçmiş sayılacağının belirlenmesinde; Türkiye’de sigortalılık varsa borçlanma talep tarihindeki en son sigortalılık hâline göre, sigortalılık yoksa Bağ-Kur kapsamında geçmiş hizmet süresi olarak kabul edilmektedir. Emekli olunacak kurum da buna göre belirlenmektedir. Mesela en son Türkiye’deki çalışması SSK kapsamında olan bir şahıs SSK şartları ile daha az primle ve yüksek maaşla emekli olmaktadır. Torba Kanun bu hâli ile yürürlüğe girdiğinde artık SSK ve Emekli Sandığından emeklilik hayal olacaktır.
Bu bağlamda Bağ-Kur’dan emeklilik söz konusu olacağından SSK’dan emekliliğe göre yaş haddinden emeklilikte 3600 gün primle emeklilik yerine 5400 günle emeklilik, normal emeklilikle ilgili emeklilikte ise; erkeklerde işe giriş tarihine göre değişen 3025 ila 1800 gün daha fazla primle ve SSK’ya göre daha düşük aylıkla emeklilik mümkün olacaktır.
Yurt dışındaki başlangıç sigorta başlangıcı kabul edilmeyecek mi?
Mevcut uygulamada ilk defa çalışmaya başlanılan tarihin Türkiye’de ilk işe giriş tarihi olarak kabul edildiği; Almanya, Arnavutluk, Avusturya, Azerbaycan, Belçika, Bosna Hersek, Çekya, Fransa, Gürcistan, Hırvatistan, Hollanda, İsviçre, Kanada-Kebek, K.K.T.C., Lüksemburg, Makedonya, Slovakya, Kore ve İtalya gibi ülkeler bulunmaktadır. Bu uygulamanın da değiştirilmesi öngörülmektedir.
Torba Kanun bu hâli ile yürürlüğe girmesi durumunda borçlandırılan yurt dışı sürelerinin 4/1-b kapsamında hizmet olarak değerlendirilmesi ve Türkiye’deki sigortalılık başlangıç tarihinden önceki sürelerin borçlanılması hâlinde borçlanılan sürelerin,
Türkiye’de sigortalılıkları olanlar için sigortalılık başlangıç tarihinden geriye götürülen sürelere,
Türkiye’de sigortalılığı olmayanlar için ise borcun ödendiği tarihten önceki geriye götürülen sürelerde,
Geçmiş hizmet olarak değerlendirilmesi amaçlanmaktadır. Bu düzenleme ise daha geç emeklilik anlamına gelmektedir.
Ne yapmak gerekiyor?
Özetle TBMM’nin 1 Ekim’e kadar tatile girecek olması da göz önünde bulundurularak Torba Kanun yasalaşmadan bir an önce ucuz ve daha erken emeklilik avantajı kaçmadan bu fırsatı okucularımızın değerlendirmesini tavsiye ederiz.”
