İşte çocuklarda bağışıklığı güçlendirmenin yolları!
Mevsim itibari ile, son haftalarda ateşli üst ve alt solunum yolları hastalıklarında bariz bir artış gözleniyor. Özellikle bağışıklık sistemi zayıf olan çocuklar, kolaylıkla bakteri, virüs ve parazit gibi zararlı mikroorganizmaların hedefleri oluyor.
Okulların açılmasıyla birlikte özellikle okul çağındaki çocuklarda enfeksiyonlarda artış yaşanıyor. Bu noktada bağışıklık sistemini güçlendirmek için neler yapabileceğimizi Medar Gölcük Hastanesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları uzmanımız Dr. Müjgan GÖKDUMAN anlatıyor.
Gereksiz antibiyotiğe hayır!
Bir çocuğun yılda, ortalama 6-8 kez üst solunum yolu enfeksiyonu geçirmesi, son derece normal ve bağışıklı sistemini güçlendiren bir durumdur.
Son yıllarda astım-alerjik otoimmün hastalıkların özellikle gelişmiş toplumlarda daha sık görülmeye başlanması, hijyen hipotezi ile açıklanmaktadır. Ortam sterilliği artıkça, bağışıklım sistemi kendine zarar vermeye başlar. Çocuk, ne kadar çok yaşadığı çevreyle ilişkide ise, yaşıtları ve toprak ile oynuyorsa o kadar bağışıklı sistemi güçlenir.
Bu bağlamda, geçirilen enfeksiyonların 85 ‘i viraldir. Yani antibiyotik kullanımına gerek yoktur. Gereksiz antibiyotik kullanımı, çocuğun cilt ve bağırsak florasını bozarak, bakteri direncini artırır; çocukta atopi, astım, alerji riski artar.
Abur cuburdan uzak durmalı
Çocuklarımızın yaşamlarını, uzun vadade kötü etkileyen etmenlerin başında abur cubur beslenme gelmektedir. Çocuklarımızın abur cuburdan korumanın en etkili yöntemi, ona bu alışkanlığı kazandırmamaktadır. Bu tarz beslenme ileriki yaşlarda obezite, diyabet, kalp hastalıkları, depresyon,metabolik sendrom gibi kronik hastalıklara yakalanma riskini artırır. Kilo aldırıcı, bağımlıklık yaratan ve besin değeri oldukça zayıf olan bu ürünleri yiyen çocukalrın, eğitim yaşamında başarızılık ve okul ya da okul dışın yaşantısında davranış bozuklukları da gözlenmektedir. Unutmayalım ki, özellikle ilk 6 yıl, çocuklarımızın beslenmesinde kullandığımız her ürün, onaların temel yapı taşı oluyor ve bir ömür sağlık standardını belirliyor.
Güçlü bir bağışıklık sistemi için neler yapılacaklar
-Başta anne sütü ile beslenmek ve çocukluk çağında yapılan aşıları uygulamak.
-Düzenli ve dengeli beslenme. Protein, karbonhidrat ve yağ içeriği dengeli, vitaminden zengin, mevsimine uygun sebze ve meyve tüketiminin sağlanması. Özellikle brokoli, lahana, kereviz,pazı,turp,ıspanak gibi sebzeleri kış aylarında mutlaka tüketilmeli.
-Ellerin düzenli ve sık yıkanması. Ellerin sık yıkanması,birçok enfeksiyon hastalığından korunmada en önemli koruyucu mekanizmadır. El yıkanmasının mümkün olmadığı durumlarda el dezenfaktanı kullanılmadır.
-Bol sıvı tüketilmeli, yeterli ve düzenli uyuma sağlanmalı.
-Sigara dumanından uzak tutulmalı.
-Cep telefonu, bilğisayar ve televizyon kullanımı önlenmeli, çocuğa uygun bir spor dalı veya fiziksel aktivite ile uğraşılması desteklenmeli.
-Hasta kişilerden ve kalabalık mekanlardan uzak tutulmalı.
-Bağırsaklardaki iyi bakteriler artırılmalı. Probiyotikler, kefir, ev yoğurdu gibi ürünlerle bu sağlanabilir.
-Yiyeceklerine,beta-glukan içeriği zengin olan yulaf kepeği, iki tatlı kaşığı,ölçüsünde katılabilir.
-Antioksidan içeriği yüksek karışımlar verilmeli. Zencefil, zerdeçal, tarçın gibi ürünler kullanılabilir.
-1 yaş üzerinde propolis kullanımı önerilebilir.
-Demir eksikliği anemisi,çinko ve magnezyum eksikliği önlenmeli.
-Sağlıksız abur cubur beslenmeden kaçınılmalı. Özellikle bu tarz yiyecekler bağışıllık sisteminin zayıflamasında önemli rol oynar. Hazır paketli gıdaların, yüksek karbonhidratlı içeriğinin zararları, sabırla çocuga ve çevreye anlatılmalıdır. Haftada 1-2 kez balık, sağlıklı atıştırmalık olarak ceviz, fındık, bagdem ve kuru meyveler önerilmeli.
-D vitamini ve B 12 vitamin düzeyi ölçülmelidir. Bu vitaminler bağışıklık sistemini güçlendirirler. D vitamini; yağlı balıklarda,yumurta sarısında ,peynirde ve sütte bulunur. Mümkünse hergün uygun giysiler giydirilerek çocuk dışarı çıkartılmalıdır.
-Aşırı hijyen ve steril ortam bağışıklık sistemini zayıflatır. Çünkü çocuklar bağısıklı sisteminin gelişebilmesi için çevredeki mikrop ve bakterilerede ihtiyaç duyarlar. Bağışıklı sistemi vücudun savunma sistemidir. Gelişimi anne karnında başlar ve geçirilen enfeksiyonlar ile hafıza fonksiyonu gelişerek olgunlaşır.
Sağlıklı bireyler sağlıklı toplumu, sağlıklı toplum sağlıklı ülkeleri, sağlıklı ülkelerde sağlıklı bir dünyayı oluşturacaktır.
