Diploma kiralayanlara ağır cezalar geliyor
Diplomasını kiralayanlar işi bilmeyene güzellik merkezi açtırıyor, inşaat firmalarının eleman açığını kapatıyor. Sosyal medyaya kadar her yere ilan veren imzacıları çok ağır cezalar bekliyor.
Kiralık diploma sorunu uzun yıllardır Türkiye’de kuaförlerden eczanelere, inşaatlardan gıdaya kadar pek çok sektörde kendini gösteriyor. Mevcut durumda artan denetimler ve şikayet mekanizmaları ile azalması beklense de diplomasını kiralayarak, can ve mal güvenliğini tehlikeye atanların sayısı artmaya devam ediyor.
Milliyet gazetesinden Duygu Erdoğan’ın haberine göre, daha önce seri ilanlara kadar pek çok yerde verilen ‘kiralık diploma’ ilanları şimdi internette sosyal medya kanalları üzerinden ve tanıdıklar’ sayesinde işe dönüştürülüyor!
KENDİSİ YURT DIŞINDA DİPLOMASI TÜRKİYE’DE
Diğer taraftan bu ‘imzacılarla’ büyük bir mücadele yürütülüyor. Bakanlıkların çok sayıda denetimle önüne geçmeye çalıştıkları kiralık diploma sorunu için meslek örgütleri de şikayetler üzerine araştırmalarını yapıyor. Diploma iptali, meslekten men cezalarının yanında, ileride ortaya çıkabilecek ve diploma sahibinin imzası olan kusurların sonuçlarından da imzacılar sorumlu olacak. Yine maliye denetimleri sonucu, bu işten kazanılanların faiziyle geri alınabilmesi de cezalar arasında.
Hile ve haksız kazanç yanı sıra can, mal ve çevre güvenliğini tehlikeye atan imzacılar, daha çok yeni mezunlardan oluşuyor. Ek kazanç yolu olarak görenler ve durumu kullanan emekliler de var. Yine tanıdığı, akrabası ricasıyla, onların firmalarında ve işlerinde imzacı olanlar da mevcut. Hatta yurt dışında yaşamaya başlayacağını belirtip, Türkiye’de diplomasını kullandırmak isteyenlerin oranı da küçümsenir sayıda değil. Adeta bir sektör haline gelen diploma kiralama işi, pek çok sektöre yönelik şekilde sosyal medya hesapları ve bloglar gibi her türlü internet mecrasında talep görüyor, karşılık buluyor.
YERİNİ BİLE GÖRMEMİŞ
Deprem gerçeğiyle yaşayan Türkiye’de inşaatlarda da imzacılık büyük tehdit oluşturuyor. Bakanlıkların çok sıkı denetimleriyle inşaat sektöründe imzacılık azalsa da, kullananlar var. Türkiye Mühendis ve Mimar Odaları Birliği (TMMOB) İnşaat Mühendisleri Odası İstanbul Şubesi Başkanı Nusret Suna, yapı denetim şirketleri ve müteahhit firmalar tarafından tercih edilebilen bu ‘imzacılık’la, inşaatın yerini bile bilmeden çeşitli işlemlerde imzası bulunan mühendisler olduğunu söyledi.
Suna, “Hem takip ediyoruz, hem de şikayetler üzerine işlem yapıyoruz. Denetimler de dört bir koldan yapılıyor. En önemlisi meslektaşlarımızın etik kurallara bağlı kalmaları. Yoksa bunun önüne geçmek zor. Yeni mezun olan arkadaşlarımıza, ‘artık attığınız her imza siz ölene kadar karşınıza çıkacak’ diyoruz. Yanı sıra haksız rekabet de oluşturuyor, işe girenler kazanamıyor” diye konuştu.
SOSYAL MEDYADAN ESTETİK MERKEZİNE
İmzacıların öne çıktığı ilk meslek grubunun mühendisler olduğu görülürken; catering firmaları da gıda mühendisi diploması arıyor. Laborant/veteriner sağlık diplomasından muhasebeye, aşçı/kalfalık belgesine kadar seçenekler ilanlarda var. Kuaförler ve estetik merkezleri de saç bakım ve güzellik hizmetleri alanında eğitim diploması alıyor. Eczacı meslek örgütlerinin başlattıkları büyük mücadele sayesinde kiralik eczacılık diploması ve dükkan açma belgelerine daha az rastlanıyor.
500 TL’DEN BAŞLIYOR
En düşük bedelin 500 lira bandında olduğu 2019 yılına ait pek çok ilanda özellikle gıda mühendisleri öne çıkıyor. Fiyatın mesleğine göre çok daha yüksek meblağları gördüğü kiralık diplomada, en yüksek imzacılık ücretinin ise eczacılara verildiği kaydediliyor.
