TÜRKİYE’NİN KARA GÜNÜ 12 EYLÜL – ÖZEL FOTOĞRAFLARLA
Bugün insan hakları ihlâllerine, eğreti ve yarım yamalak bir demokrasiye, ciddi anlamda apolitize edilmiş, hayatı dizi film ve futbol maçlarından ibaret hâle getirilmiş kitlelere, sol siyasetin ve sendikal hareketlerin mevcut düzeyine, bilim/felsefe/sanat üretmekten âciz üniversitelere, toplumsal sevgisizliğe, cehalete ve daha sayabileceğimiz nice musibete sahipsek -heyhat ne şanslıyız!- bunda hiç kuşkusuz 12 Eylül Darbesi’nin vebali büyüktür.
12 Eylül’ün aydınlatılmasının Türkiye’deki demokrasi, insan hakları, özgürlükler ve tabii ki “adalet” açısından büyük önem taşıdığı su götürmez bir gerçek. Ancak maalesef bunda başarılı olunamadı.
Bu galerinin amacı ise, 12 Eylül Darbesi’nin bu ülkenin ruhunda ve vicdanlarında nasıl derin yaralar açtığını “rakam”larla anlatmak. Açıkçası rakamlar birer madalyon gibi geliyor bana. Bir yanda şiddetli bir tokat gibi iniyor insanın yüzüne, beri yandan da her şeyi kuru birer istatistik hâline getiriyorlar…
1. 650.000’den fazla kişi göz altına alındı.
2. 1 milyon 683 bin kişi fişlendi.
3. 210 bin dava açıldı ve bu davalarda 230 bin kişi yargılandı.
4. 7 bin kişi için idam cezası istendi.
5. 517 kişiye idam cezası verildi.
6. 50’si infaz edildi.
7. 98.404 kişi “örgüt üyesi” olarak yargılandı.
8. 71.000 kişi TCK 141, 142 ve 163. maddelerinden ceza aldı.
9. 388.000 kişiye pasaport verilmedi.
10. 14.000 kişi vatandaşlıktan çıkarıldı.
11. 30.000 kişi mülteci olarak yurt dışına gitti.
12. 300 kişi kuşkulu şekilde öldü.
13. Cezaevlerinde 299 kişi yaşamını yitirdi.
14. 171 kişinin “işkence”den öldüğü belgelendi.
15. 95 kişi “çatışmada” öldü.
16. 16 kişi “kaçarken” vuruldu.
17. 73 kişiye “doğal ölüm” raporu verildi.
18. 14 kişi “açlık grevinde” öldü.
19. 43 kişinin “intihar ettiği” bildirildi.
20. Tüm grevler yasaklandı.
21. 23.677 derneğin faaliyeti durduruldu.
22. 937 film “sakıncalı” bulunduğu için yasaklanırken, bir çoğu da kısmî sansüre uğradı.
23. 30.000 kişi işten atıldı.
24. 3.854 öğretmen, 120 akademisyen işlerinden ihraç edildi.
25. 47 hâkimin işine son verildi.
26. 13 büyük gazete için 303 dava açıldı. 400 gazeteci için toplam 4 bin yıl hapis cezası istendi.
27. Gazetecilere 3 bin 315 yıl 6 ay hapis cezası verildi.
28. 300 gazeteci saldırıya uğradı.
29. Gazeteler 300 gün yayın yapamadı.
30. 3 gazeteci silahla öldürüldü.
